กิจกรรมที่ 2

บทที่ 1

มโนทัศน์เกี่ยวกับการบริหารการศึกษา

การบริหารนับตั้งแต่สมัยโรมันโดยกลุ่มนักรัฐประศาสนศาสตร์เริ่มใช้เมื่ออาณาจักรโรมันล่มสลาย ให้คำจำกัดความคำว่า บริหารว่า หมายถึง การจัดการหือการควบคุมกิจการต่าง เช่น การบริหารการเงินของมูลนิธิ  การบริหารกิจการภาษี  การบริหารงานของรัฐ หมายถึง การบริหารหรือการจัดการหรือดำเนินการในด้านรายละเอียดแบบแผน  ส่วนการบริหารนั้น  หมายถึง การปฏิบัติการต่างๆตามนโยบายที่วางไว้โดยเหตุนี้เจ้าหน้าที่ฝ่ายการเมืองจึงเข้าควบคุมฝ่ายบริหารและเจ้าหน้าที่ฝ่ายบริหารก็มีอิทธิพลต่อฝ่ายการเมืองการ            บริหารการศึกษา    หมายถึง  กิจกรรมต่างๆ  ที่บุคคลหลายคนร่วมกันดำเนินการ  เพื่อพัฒนาสังคมในทุกๆด้าน และการบริหารการศึกษา หมายถึงกิจกรรมต่างๆที่บุคคลหลายคนร่วมกันดำเนินการ เพื่อพัฒนาสมาชิกของสังคมในทุกๆด้าน

บทที่  2

วิวัฒนาการของการบริหารยุคต่างๆและการประยุกต์ใช้ในการบริหารการศึกษา

วิวัฒนาการด้านรัฐกิจ  การบริหารรัฐกิจหรือรัฐประศาสนศาสตร์เป็นการศึกษาเกี่ยวกับการปกครองการบริหารงานของรัฐ หมายถึงการบริหารหรือจัดการหรือดำเนินการในด้านรายละเอียดอย่างมีแบบแผน            วิวัฒนาการด้านธุรกิจ การพัฒนาหลักการบริหารได้รับความสนใจมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการปฏิวัติอุตสาหกรรม เมื่อศตวรรษที่19 ได้ทำให้เกิดความต้องการ วิธีการบริหารที่ทันสมัยมากยิ่งขึ้น ประกอบกับเทคโนโลยีทางอุตสาหกรรมได้เจริญอย่างรวดเร็ว  ระเบียบวินัยในการทำงานการบริหารด้านธุรกิจมีการวาง กฎเกณฑ์ ระเบียบปฏิบัติ ดังนั้นปรัชญาการบริหารธุรกิจ จึงมุ่งแสวงหากำไรมากกว่าอย่าง

การแบ่งยุคของนักทฤษฎีการบริหาร

-ยุคที่1 นักทฤษฎีการบริหารสมัยเดิม สำนักนี้มีอยู่ 2 สาย

     -สายการบริหารตามหลักวิทยาศาสตร์หรือการจัดการแบบวิทยาศาสตร์

    -สายทฤษฎีองค์การสมัยเดิม

-การประยุกต์ใช้หลักการบริหารเชิงวิทยาศาสตร์ในการบริหารการศึกษาการประยุกต์ใช้หลักการต่างๆดังนี้

-กระบวนการทางวิทยาศาสตร์

-วิธีการผลิตควรตั้งอยู่บนพื้นฐานของวิทยาศาสตร์

-คุณสมบัติของผู้ผลิต ครู

-บุคลากรทางการศึกษามีมาตรฐานต่ำ ควรตระเตรียมตัวมาเป็นอย่างดีก่อนที่จะปฏิบัติงาน

ยุคที่2ยุค Human  Relation  Era  ทฤษฎีมนุษยสัมพันธ์

ความเป็นผู้นำไม่ควรจะมาจากอำนาจหน้าที่ที่เป็นทางการตามแนวคิดสมัยเดิม ผู้บริหาร คือผู้บริหารต้องมีความรู้ ความฉลาดและมีประสบการณ์เพื่อมาเป็นผู้นำหรือหัวหน้ากลุ่ม

ยุคที่ 3 ยุคการใช้ทฤษฎีทางการบริหาร

ยุคนี้เริ่มการมองการบริหารเป็นเรื่องการจัดองค์การที่เป็นทางการจึงใช้ทฤษฎีองค์การและยึดตามแนวมนุษยสัมพันธ์ให้ความสำคัญกับตัวบุคคล  ยุคนี้การบริหารในเชิงวิทยาศาสตร์และเชิงมนุษยสัมพันธ์ยังไม่ครอบคลุมถึงปัจจัยและพฤติรรมโดยส่วนรวมของหน่วยงานทุกด้าน

บทที่ 3 งานบริหารการศึกษา

การบริหาร คือ จะต้องมีใครสักคนเข้ามาดำเนินการจัดการกิจกรรมทางการศึกษาเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ การบริหารการศึกษานั้นไม่ได้แตกต่างจากการบริหารทั่วๆไป กล่าวคือ สามารถนำหลักการของการบริหารทั่วไปมาใช้กับการบริหารทั่วไปมาใช้กับการบริหารการศึกษาได้

คุณลักษณะและผลเสียของการบริหารดังกล่าวสามารถมองเห็นได้ง่าย  เพราะจะมีลักษณะเผด็จการเข้มงวดและมีการลงโทษหากผู้ใดฝ่าฝืนและลงโทษตามกฎหมายกำหนดและมีเครือข่ายทางการศึกษาดังนี้

1.การผลิต  หมายถึง  กิจกรรมพิเศษหรืองานที่ทางองค์การได้จัดตั้งขึ้น  ในทางการศึกษา

2.การประกันถึงการใช้ผลผลิตจากประชาชน  หมายถึง  กิจกรรมและผลผลิตของการดำเนินงาน

3.การเงินและการบัญชี  หมายถึง  การรับและการจ่ายเงินในการลงทุนในกิจกรรมขององค์การ

4.บุคลากร  คือ  การกำหนดรอบและการดำเนินการของนโยบาย

5.การประสานงาน  คือ  เป็นกิจกรรมที่สำคัญของการบริหารการศึกษา

บทที่4 กระบวนการทางการบริหารการศึกษา

การบริหารการศึกษา เป็นหน้าที่อย่างหนึ่งของรัฐบาลในการบริหารประเทศ  การบริหารการศึกษาซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของรัฐประศาสนศาสตร์

            ปรัชญาการศึกษา  ในการบริหารการศึกษานั้นมีผู้บริหาร นอกจากจะต้องทราบหลักการบริหาร ระเบียบปฏิบัติ แผนการศึกษาชาติ ประเพณีในการบริหารที่ปฏิบัติต่อๆกันมา บริหารศึกษาควรสนใจและนำไปเป็นหลักในการจัดการศึกษาในโรงเรียนมี 2 เรื่อง คือ

1.การจัดระบบสังคม

2.เป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการศึกษา

หลักการจัดระบบการศึกษาไม่ว่าระดับชาติ ระดับท้องถิ่น ระดับโรงเรียน มีหลัก 10 ประการ

1.ครูจะต้องรู้จักเด็กที่ตนสอนทุกคน

2.โรงเรียนจะต้องใช้ความเสมอภาค

3.การจัดโรงเรียนต้องให้เหมาะสมกับปรัชญา วัตถุประสงค์ เป้าหมายของการศึกษา

4.โรงเรียนจะต้องตระหนักถึงสภาพแวดล้อมในโรงเรียน

5.การจัดกิจกรรมในโรงเรียนต้องส่งเสริมและสอดคล้องกับหลักการปกครองตามระบอบประชาธิปไตย

6.การจัดการเรียนการสอนต้องเน้นการผสมผสานวิชาเข้าด้วยกันมุ่งให้เด็กนำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันมากกว่าเรียนเพื่อสอบให้ผ่าน

7..ครูจะต้องระลึกเสมอว่า ครูมีหน้าที่ส่งเสริมช่วยเหลือให้เด็กพัฒนาตนเองตามอัตภาพของเด็ก

8.การจัดองค์การบริหารในโรงเรียน

9.การจัดเด็กเข้าชั้นเรียน เข้ากลุ่ม ต้องเคารพในความทัดเทียม ความเสมอภาค

10.โรงเรียนจะต้องเปิดโอกาสให้ครู-อาจารย์ ได้ใช้ความรู้ ความสามารถอย่างเต็มที่ในฐานะเป็นนักวิชาการ ซึ่งที่ได้กล่าวมานี้ เป็นความคิดรวบยอดและเป็นการจัดระบบการศึกษาให้เป็นไปตามกระบวนหารศึกษาของโรงเรียน

บทที่5 องค์การและการจัดองค์การ

ความหมายขององค์กร หมายถึง ส่วนประกอบที่เกิดจากระบบย่อยหลายระบบที่มีปฏิสัมพันธ์ เราสามารถจำแนกองค์การที่อยู่รอบตัวเราออกเป็น  3  ลักษณะใหญ่ๆคือ

1.องค์การทางสังคม

2.องค์การทางราชการ

3.องค์การเอกชน

แนวคิดในการจัดองค์การ

1.  แนวคิดในการจัดองค์การมาจากพื้นฐานการดำเนินงานขององค์การที่ภารกิจมาก

2.  แนวคิดในการจัดองค์การยังต้องคำนึงถึง  “ผู้ปฏิบัติงาน”

3.  แนวในการจัดการองค์การ  จะต้องกล่าวผู้บริหารควบคู่กันไป

 ความสำคัญของการจัดองค์การ  องค์การเป็นที่รวมของคนและเป็นที่รวมของงานต่างๆ  เพื่อให้พนักงานขององค์การ  ปฏิบัติงานได้อย่างเต็มที่และเต็มความสามารถ

องค์ประกอบในการจัดองค์การ

                1.  หน้าที่การงานเป็นภารกิจ

                2.  การแบ่งงานกันทำ

                3.  การรวมและการกระจายอำนาจในการจัดการองค์การ

ประเภทขององค์การรูปนัย   แบ่งออก  4  ประเภท

             1.  สมาคมเพื่อประโยชน์ของสมาชิก                    

 2.  องค์การทางธุรกิจ

             3.  องค์การเพื่อบริการ                           

 4.  องค์การเพื่อสาธารณชน

ทฤษฎีองค์การ  คือ ความรู้ที่ได้จากทฤษฎีขององค์การอันด้มาจากสังคมวิทยา  รัฐศาสตร์  และบางส่วนของจิตวิทยาสังคมกับเศรษฐศาสตร์                 

ระบบราชการและองค์การทางการศึกษา ให้ความหมาย ระบบราชการ  หมายถึง  ระบบการบริหารที่มีลักษณรวมอำนาจไว้ที่ศูนย์กลางอย่างมาก  มีความอิสระในการปฎิบัติงานและเป็นกึ่งทหาร

บทที่ 6 การติดต่อสื่อสาร

การติดต่อสื่อสารเป็นองค์ประกอบหนึ่งในกระบวนการบริหารที่ดี มีความหมายว่ากระบวนการติดต่อเกี่ยวข้องและประสานงานกันระหว่างบุคคล โดยอาศัยวิธีการถ่ายทอด และการรับข้อมูลเพื่อเป้าหมายที่ตั้งไว้   ปัจจัยในการติดต่อสื่อสารมี 3 ตัว คือ สื่อช่องทางที่สื่อผ่านและกระบวนการ รูปแบบของการติดต่อสื่อสาร การจัดเตรียม การสังเกตการณ์ของกระบวนการ การจำแนกปัจจัยผันแปร  ชึ่งสิ่งเหล่านี้จะกำหนดทิศทาง ช่วยให้ผู้บริหารจับประเด็นปัญหาของการติดต่อสื่อสาร และช่วยป้องกันความยุ่งยากที่อาจเกิดขึ้นก่อนล่วงหน้า

บทที่ 7 ภาวะผู้นำ

ภาวะผู้นำ หมายถึงการเป็นผู้นำที่ใช้อิทธิพลในการดำเนินงาน ในความสัมพันธ์ต่อผู้ใต้บังคับบัญชาในสถานการณ์ต่างๆเพื่อปฏิบัติการและอำนวยการ โดยใช้กระบวนการติดต่อชึ่งกันและกัน หน้าที่ผู้นำเกี่ยวข้องกับ การอำนวย การจูงใจ การริเริ่ม กำหนดนโยบาย วินิจฉัยสั่งการ องค์ประกอบที่เกี่ยวข้องกับภาวะผู้นำ มีผู้นำ ผู้ตาม สถานการณ์ ผู้นำกับผู้บริหารจะแตกต่างกันคือผู้นำก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในองค์กร ส่วนผู้บริหารเป็นผู้รักษาความมั่นคงในหน่วยงาน

บทที่8การประสานงาน

การประสานงาน คือการจัดระเบียบวิธีการทำงาน เพื่อให้งานและเจ้าหน้าที่ฝ่ายต่งๆร่มมือปฎิบัติงานเป็นน้ำหนึ่งเดี่ยวกัน เพื่อให้งานดำเนินไปอย่างราบรื่นสอดคล้องกับวัตถุประสงค์และนโยบาย ความมุ่งหมายในการประสานช่วยให้คุณภาพและผลงานเป็นไปตามวัตถุประสงค์ เพื่อจัดความซ้ำซ้อนกันของการทำงานโดยไม่จำเป็น และเพื่อลดปัญหาความขัดแย้งกันระหว่างเจ้าหน้าที่ปฎิบัติงาน

บทที่9การตัดสินใจสั่งการหรือการวินิจฉัยสั่งการ

การตัดสินใจคือการชั่งใจไตร่ตรองหาเหตุผลเพื่อให้การดำเนงานไปสู่เป้าหมายที่กำหนดไว้ ส่วนการวินิจฉัยสั่งการคือการสั่งงานหรือการพิจารณาตกลงชี้ขาดจากทางเลือกที่มีอยู่มากกว่าหนึ่งทางขึ้นไป หลักการในการตัดสินใจหรือวินิจฉัยสั่งการ บางครั้งตัดสินใจถูกแต่การสั่งงานผิดพลาดอาจทำให้เกิดผลเสียหายแก่งาน  ลักษณะการวินิจฉัยสั่งการของผู้บริหารที่ดี จะต้องประกอบด้วยหลักเกณฑ์ดังนี้ ระยะเวลาที่เหมาะสม ความแน่นอน ความรู้ความสามารถของผู้บริหาร ประสบการณ์ในการทำงาน ทัศนคติ บุคลิกภาพที่มีอิทธิพล ความลำเอียงส่วนบุคคล ความโดดเดี่ยว ประสบการณ์ การรู้โดยความรู้สึก และการแสวงหาคำแนะนำ

บทที่ 10 ภารกิจของผู้บิหารโรงเรียน

ผู้บริหารโรงเรียน ถือว่าเป็นบุคคลสำคัญที่ได้รับการแต่งตั้งหรือมอบหมายงานให้มีอำนาจหน้าที่ในการจัดการศึกษาหรืออำนวยการต่างๆ  จะมีหลายด้าน ดังนี้  

 1.การบริหารงานวิชาการ จะเป็นหัวใจของการบริหารในโรงเรียน ลักษณะและความสำคัญของงานวิชาการ จึงถือว่างาวางแผน 

2.การบริหารบุคคล คือการจัดงานเกี่ยวกับคนให้เกิดประโยชน์สูงสุด ส่งเสริมให้กำลังใจผู้ปฎิบัติให้ทำงานอย่างมีปะสิทธิภาพนวิชาการท้าทายผู้บริหารการศึกษา

3.การบริการธุรการในโรงเรียน คืองานธุรการเป็นเรื่องของการให้บริการแก่หน่วยงานต่างๆของโรงเรียนหรอสถาบันการศึกษา ส่งผลให้การเรียนการสอนเป็นไปตามเป้าหมายที่กำหนด

4.การบริหารงานนักเรียน เป็นการบริการงานเกี่ยวกับนักเรียนในส่วนที่ไม่เกี่ยวข้องกับการเรียนการสอนในห้องเรียน หลักในการจัดกิจกรรม ต้องให้นักเรียนมีโอกาสเข้าร่วมกิจกรรมอย่างเสมอภาค ต้องอยู่ในความรับผิดชอบของสถานศึกษา ต้องปลูกฝัง

5.การบริหารอาคารสถานที่และบริการด้านอื่นๆ คือการรู้จักจัดหา รู้จักใช้อาคารให้เกิดประโยชน์สูงสุดและให้คงสภาพดีสนองความต้องการได้อย่างเพียงพอ